Vergi İadesi
30 Eki 2024
Vergi İadesi Talep Etmenin Yolları
Çeşitli yollar ile ödenen vergilerin gerekli şartların sağlanması halinde bir kısmının geri alınması mümkün olmaktadır. Bunun için vergi iadesi talebinin oluşturulması gerekmektedir.
Vergi İadesi Nedir?
Yasalar ile belirlenmiş olan çerçeve dahilinde kişilerden ve işletmelerden alınan vergilerin bir kısmının işletmeler için geri ödenmesi mümkün olmaktadır. Bunun amacı vergi mükelleflerin yükünü hafifletmek ve vergi eşitliğini sağlamaktır. Bazı durumlarda ise vergi mükelleflerin teşvik edilmesi için vergi iadesi uygulanmaktadır. Vergi iadesinin sağlanması için gerekli şartlar gerekmektedir. Bu şartlar kanunlarca belirlenmiştir. Bu sebeple de her işletmenin vergi iadesi alması mümkün değildir. Vergi iadesi için oluşturulan şartlar ise verginin türüne göre değişiklik göstermektedir.
İade ve İndirim Arasındaki Fark
Vergi indirimi ve vergi iadesi, Gelir Vergisi Kanunu’nda düzenlenen farklı maddeler olmaktadır. Vergi indirimi işletmelerin beyan ettikleri yıllık gelir miktarları üzerinden vergi için indirim oluşmasıdır. Vergi indirimi için de gerekli şartların oluşması gerekmektedir. Vergi indirimine neden olabilecek sebeplerin içerisinde hayat sigortası indirimi, sağlık harcamaları ya da engellilik indirimi yer almaktadır.
Vergi iadesi işletmenin ödemekle yükümlü olduğu vergileri ödedikten sonra gerekli şartladığı taşıdığını ispat ederek ödenen vergi miktarının bir kısmının geri alınmasıdır. Vergi indirimi ise işletmenin yıllık geliri üzerinden hesaplanan vergisine direkt olarak uygulanan indirim olmaktadır. Bu sayede işletmeler daha az vergi öderler.
Gereken Şartlar
Vergi iadesinden yararlanabilmek için hem şirketler hem de bireyler özel şartları yerine getirmesi gerekmektedir. Bunun yanında yapılacak iadenin türüne bağlı olarak da şartlar değişiklik göstermektedir.
Şirketler İçin
Şirketler genellikle KDV iadesinden yararlanmak için başvurmaktadır. Bu iadeden yararlanabilmek için ise başvuruyu takip eden ay içerisinde vergi dairesine yapılması gerekmektedir. İade başvurusu vergi dairelerine yapılabileceği gibi internet üzerinde de yapılabilmektedir. Daha sonrasında vergi daireleri yapılan başvuruda verilen belgelerin doğruluğunu inceler ve şartların yerine gelmesi halinde vergi iadesini gerçekleştirir. Ödemenin yapılacağı süre ise vergi dairesinin iş yüküne bağlı olarak değişiklik göstermektedir. KDV indiriminden yararlanabilen şirketler içerisinde şunlar yer almaktadır.
İhracat yapan şirketler
İhracata aracılık eden şirketler
Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşları
Özel ekonomik bölgelerde faaliyet gösteren işletmeler
Vergi muafiyeti olan şirketler
Şirketlerin vergi iadesi alabilmesi için teslim etmesi gereken evraklar içerisinde şunlar yer almaktadır.
KDV beyannamesi
Fatura ve fatura irsaliyeleri
İhracat belgeleri
Banka hesap dökümleri
Diğer destekleyici belgeler. Bu belgeler işletmelerin ilgili durumlarına göre değişiklik göstermektedir.
Bireyler İçin
Bireylerin vergi iadesi alabilmesi için ücret geliri beyanı yapmaları gerekmektedir. bu beyan ise yıllık kazancı 880.000 ve üzerinde olan kişiler için zorunlu olmaktadır. Beyanda bulunmayan kişilerin ise vergi iadesinden yararlanabilmeleri mümkün olmamaktadır. Söz konusu miktar tek işverenden elde edilebileceği gibi birden fazla işverenden de elde edilebilir.
Bu gelire sahip kişilerin kendisi ve ailesi için yaptığı bazı harcamaları göstererek vergi iadesinden yararlanması mümkündür. Bunun için gerekli şartlar ise şunlar olmaktadır.
Beyan edilen gelirin en az %15’inin ve asgari ücreti aşmamak şartı ile hayat ve sağlık sigortaları
Gelirin %10’nunu aşmamak şartı ile kişinin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına sağlık ve eğitim harcamaları yapması
Sponsorluk
TSK Güçlendirme Vakfı, Türkiye Kızılay Derneği, üniversiteler, Türkiye Yeşilay Cemiyeti, AFAD, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve TÜBİTAK için yapılan bağışlar
Başvuru Süreci
Vergi iadesinden yararlanabilmek için vergi mükelleflerinin ve geliri belirtilen miktarın üzerinde olan kişilerin vergi iadesi almak için sürece uygun bir şekilde ilerlemesi gerekmektedir.
Adımlar
Vergi iadesi sürecinin adımları şunlardır.
Öncelikle vergi iadesi türü için başvuru zamanının öğrenilmesi gerekmektedir.
Başvurular vergi dairelerinin resmi internet adreslerinden yapılabileceği gibi vergi dairelerine de başvuru yapılabilir.
Başvuru sırasında Vergi İadesi Başvuru Formu’nun doldurulması gerekmektedir.
Daha sonrasında istenilen vergi iadesi türüne bağlı olarak istenen belgelerin eklenmesi gerekmektedir.
Belgeler internet üzerinden, şahsen ya da posta yolu ile yapılabilir.
Belgelerin teslim edilmesinden sonra vergi dairelerinin inceleme süreçleri başlamaktadır. İnceleme sürecinde beyan edilen belgelerin geçerliliği araştırılmaktadır.
Başvurunun uygun olduğuna karar verilmesi halinde iade mahsuben ya da nakden gerçekleştirilir.
Gerekli Belgeler
Vergi iadesi için temin edilecek belgeler verginin türüne göre değişiklik göstermekle birlikte genel olarak şu belgeleri içermektedir.
İşletme hesap ve kayıtları
Vergi beyannamesi
İhracat ve ithalat belgeleri
Fatura ve makbuzlar
İade talep dilekçesi
Diğer belgeler
Vergi Beyannamesi
Vergi mükelleflerinin doldurmak zorunda olduğu vergi beyannameleri tüm vergi iade süreçlerinde talep edilen bir belge olmaktadır.
Fatura ve Makbuzlar
Vergi iadesi talebinde bulunmak isteyen işletmelerin vergi yılı içerisindeki tüm makbuz ve faturalarını sunmak zorundadır.
İşletme Hesap ve Kayıtları
Bazı vergilerin iade edilmesi için vergi dairesi işletmeye ait hesapları ve kayıtları isteyebilir. İstenen bu kayıtlar içerisinde mali kayıtlar, banka hesap özetleri ve gelir tablosu gibi belgeler yer almaktadır.
İhracat ve İthalat Belgeleri
Talep edilen vergi iadesi ithalat ya da ihracat faaliyetleri sebebi ile yapılıyor ise o zaman ithalat ve ihracat ile ilgili belgelerin de sunulması gerekmektedir.
İade Talep Dilekçesi
Kanunda 1A ve 1B olarak adlandırılan dilekçelerden uygun olanının vergi iadesi talebi için başvurulması gerekmektedir.
Diğer Belgeler
Vergi iadesinin talep edilebilmesi için vergi daireleri farklı belgeleri isteme hakkına da sahip olmaktadır. İstenecek belgeler duruma ya da vergi mevzuatına göre değişiklik gösterebilir.
İade Edilebilecek Durumlar
Vergi iadesinden yararlanabilecek işletmelerin ya da bireylerin sağlaması gereken durumlar içerisinde şunlar yer almaktadır.
İhracat
Türkiye’den yurtdışına mal ve hizmet satışı gerçekleştiren ya da bu satışın gerçekleşmesine aracılık eden şirketlerin vergi iadesinden yararlanma hakkı bulunmaktadır.
Kamu Kurumları ve Sivil Toplum Kuruluşları
Okul, hastane ve belediye gibi kamu kurumları ödemiş oldukları vergilerin bir kısmını iade alma hakkına sahip olmaktadır.
Özel Ekonomik Bölgelerde Faaliyet Gösteren İşletmeler
Kanunlar ile belirlenmiş özel ekonomik bölgelerde faaliyet gösteren işletmelerin gerekli şartları sağlaması halinde vergi iadesinden yararlanabilmektedir.
Vergi Muafiyeti Olan İşletmeler
Bazı sektörlerdeki işletmeler vergi muafiyetine sahip olmaktadır. Bu işletmeler ödemiş oldukları KDV gibi vergileri iade alabilir.
İpuçları
Vergi iadesinden yararlanabilmek için dikkat edilmesi gereken ipuçlarının içerisinde şunlar yer almaktadır.
Doğru Belgeler
Her vergi türü için istenen belgeler değişiklik göstermektedir. Bu sebeple de başvuru yapmadan önce istenen belgelerin tümünün temin edilmesi başvuru ve inceleme sürecinin daha kısa sürmesine yardımcı olmaktadır. Özellikle karmaşık durumlarda teslim edilen belgelerin doğrulukların emin olunması gerekmektedir.
Başvuru Tarihleri
Vergi iadelerinin başvuruları genellikle yıllık olarak yapılmaktadır. Ancak KDV gibi bazı vergi türlerinin aylık olarak yapılması söz konusudur. Bu sebeple de talep oluşturulacak vergi türüne ait başvuru tarihlerinin önceden öğrenilmesi hak mahrumiyeti olmaması açısından önemlidir.