İÇİNDEKİLER

lorem
lorem

/

/

Gelir Gider Tablosu Nedir?

/

/

Gelir Gider Tablosu Nedir?

/

/

Gelir Gider Tablosu Nedir?

Gelir Gider Tablosu Nedir?

31 Tem 2024

İçindekiler

lorem
lorem

Gelir-Gider Tablosu Nedir?

Kar- zarar tablosu, faaliyet tablosu, finansal sonuç, gelir tablosu ya da kazanç tablosu olarak da adlandırılan gelir- gider tabloları, birçok farklı özellikteki şirketin ya da işletmenin uygulama zorunluluğu bulunana ve şirketlerin finansal sağlığının anlaşılabilmesini sağlar.

Gelir-Gider Tablosunun Tanımı

Şirketlerin gelir ve giderlerinin gösterildiği tablolara gelir- gider tablosu adı verilmektedir. Bu tablolar sayesinde şirketin belirlenmiş dönemlerde kar mı yoksa zarar mı ettiğinin anlaşılmasını sağlamasıdır. Gelir- gider tablosunda yer alan bilanço ve nakit akış tablosuyla birlikte, işletmenizin finansal sağlığının anlaşılmasını sağlamaktadır.

Gelir-Gider Tablosunun Önemi

Gelir tablosunun analiz edilmesi sayesinde şirketlerin gelirlerini arttırarak mı, maliyetlerini azaltarak mı yoksa her ikisi sayesinde mi kar edebileceklerini anlamalarına yardımcı olmaktadır. Bunun yanında işletmenin gelir- gider tablosuna konu olan süreç içerisinde belirlenen stratejilerin etkinliğinin anlaşılmasını sağlamaktadır. Bunun yanında yapılan analizlere dayanarak kar elde etmek için en iyi çözümlerin bulunmasını sağlamaktadır.

Gelir- gider tablosunun belirttiği diğer önemli noktalar içerisinde ise şunlar yer almaktadır:

  • Diğer finansal tablolar yıllık hazırlanırken gelir- gider tabloları 3 aylık ya da aylık dönemler halinde hazırlanmaktadır. Bu sayede işletme sahipleri ve yatırım yapan kişiler işletmenin performansını yakından takip edebilmektedir. Bu durum daha bilinçli kararların alınmasını sağlamanın yanı sıra özellikle küçük işletmelerde sorunun büyümesini engellemeden gerekli düzenlemelerin yapılmasına olanak sağlar.

  • Şirket tarafından gelecekte yapılacak giderleri veya beklenmeyen harcamaların bütçenin üzerinde mi yoksa altında mı kalacağının anlaşılmasını sağlar. Giderler içerisinde bina kirası, maaşlar ve diğer genel giderler yer almaktadır. Küçük işletmeler büyümeye başladığında giderlerin arttığını görebilir. Bu giderler, işçi kiralamayı, malzeme satın almayı ve işletmeyi tanıtmayı içermektedir.

  • Gelir- gider tabloları yatırımcıların yatırım yapmayı planladıkları işletme hakkında genel bir bakış sağlamaktadır. Bankalar ve diğer finansal kuruluşlar da işletmenin krediye değer olup olmadığına karar vermek için belgeyi analiz edebilir.

Gelir-Gider Tablosu Nasıl Hazırlanır?

Gelir- gider tablosunda yer alan bilgiler ve düzenleyici gereklilikleri işletmelerin ihtiyaçlarına ve işletmelerin faaliyetlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Gelirlerin Belirlenmesi

Gelirler tablonun ilk bölümünü oluşturmaktadır ve şirketin brüt gelirlerinin ifade edilmesini sağlar. Gelir türleri temel olarak ikiye ayrılmaktadır. Bunlar işletme içi ve işletme dışı gelirler olmaktadır. İşletme geliri şirketlerin birincil faaliyetlerinden kazanmış oldukları gelirlerdir. İşletme dışı gelirler ise sistem kurulumu ya da mülkün kiraya verilmesi gibi yollar ile elde edilmektedir.

Brüt satışlar

Satış gelirleri şirketlerin birincil faaliyetlerinden elde edilen gelirlerin yer aldığı bölümdür. Şirketin birincil faaliyetlerinin içerisinde üretilen mal ya da hizmetlerin satışları bulunmaktadır. Gelir segmentine girilen bilgiler şirketin düzenli olarak kazanç sağladığı alanları içermektedir.

Satış gelirleri alt segmentlere ayrılabilir. Bunların içerisinde yurtiçi ve yurtdışı satış gelirleri gibi alt konu başlıkları bulunmakla birlikte şu başlıklara da yer verilebilir.

  • Faaliyet alanı ile ilgili mali yardımlar

  • Satış tarihindeki vade farkları

  • İhracatla ilgili dönem içerisinde ortaya çıkması

  • Vergi iadeleri

Satış gelirleri bürüt geliri ifade etmektedir. Brüt satışlar üst başlık olmaktadır. Bu başlığın altında yer alan diğer başlıklar içerisinde ise şunlar yer alır.

Satış indirimleri hesap grubu

Bir işletmenin esas faaliyet alanı gereği satmış olduğu mal ve hizmetlerin işletme tarafından yapılan iskontoları, iadesi ve diğer indirimlerin yer aldığı başlık satış indirimleri hesap grubu olmaktadır. Bu hesap grubunun altında yer alabilecek diğer başlıklar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Satıştan iskontolar hesabı

  • Satıştan iadeler hesabı

  • Diğer indirimler

Net satışlar

Bu başlık brüt satış giderlerinden satış indirimlerinin çıkarılması ile elde edilmektedir. Bu sayede şirketin esas faaliyet alanı dolayısıyla yapmış olduğu satışlarda elde edilen net satış geliri belirlenir.

Satışların maliyetleri hesap grubu

Şirketlerin belirtilen dönem içerisinde satmış olduğu mal ve hizmetlerin maliyetleri ile ilgili kayıtların yer aldığı hesap grubuna satışların maliyeti hesap grubu adı verilmektedir. Bu hesap grubunu altında yer alan diğer hesaplar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Satılan mamüller maliyeti hesabı

  • Satılan ticari mallar maliyeti hesabı

  • Satılan hizmet maliyeti hesabı

  • Diğer satışlar maliyeti hesabı

Brüt satış kârı veya zararı

Bu alanda net satış miktarından satış maliyetleri çıkarılmaktadır. Elde edilen sonuca bağlı olarak işletmenin sözü edilen dönem içerisinde satışlardan kâr elde edilip edilmediği anlaşılmaktadır. Eğer zarar söz konusu ise satış maliyetlerinin azaltılmasına ya da yeni satış pazarlama yöntemlerinin belirlenmesine yönelik hamlelerde bulunulabilir.

Giderlerin Belirlenmesi

Şirketlerin normal faaliyetleri sırasında pazarlama, satış faaliyetleri, üretim maliyetleri, yönetim maliyetleri ile menkul kıymetler satış zararları ya da komisyon giderleri gibi faaliyet alanı ile ilgili olmayan giderlerin yer aldığı kısma genel olarak gider adı verilmektedir.

Faaliyet giderleri

İşletmelerin esas faaliyet alanları dolayısıyla oluşan giderlerin yer aldığı alandır. Bu hesap grubunun altında yer alan diğer başlıklar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Araştırma ve geliştirme giderleri hesabı

  • Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri hesabı genel yönetim giderleri hesabı

Faaliyet satış kâr veya zararı

Bu alan brüt satış kâr veya zararından faaliyet giderlerinin çıkarılması ile elde edilmektedir. Bu alan sayesinde işletmeler gerçekleştirmiş oldukları faaliyetlerden kâr mı yoksa zarar mı elde ettiklerini kolaylıkla anlayabilirler.

Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve kârlar

Bir işletmenin esas faaliyet alanının dışında kalan diğer faaliyetlerden elde ettiği gelir ve kârların yer aldığı alandır. Bu hesap grubunun alt başlıkları içerisinde şunlar yer almaktadır.

  • İştiraklerden temettü gelir hesabı

  • Bağlı ortaklardan temettü gelir hesabı

  • Faiz gelirleri

  • Komisyon gelirleri

  • Konusu kalmayan karşılıklar hesabı

  • Menkul kıymetler satış kârları

  • Kambiyo kârları

  • Reeskont faiz geliri hesabı

  • Enflasyon düzeltme kârları hesabı

  • Diğer olağan gelirler ve kârlar hesabı

Diğer faaliyetlerden olağan gider ve zararlar

Bir işletmenin esas faaliyet alanında olmayan sebeplerden dolayı oluşan giderlerin ve zararların yer aldığı bölümdür. Bu hesap grubunun altında yer alan diğer başlıklar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Komisyon giderleri

  • Karşılık giderleri

  • Menkul kıymetler satış zararları

  • Kambiyo zararları

  • Reeskont faiz giderleri hesabı

  • Enflasyon düzeltme zararları hesabı

  • Diğer olağan giderler ve zararlar

Finansman giderleri

İşletmelerin çeşitli sebepler ile yaptığı borçlanmalar ile ilgili katlanılan ve işletme maaliyetlerinde yer verilmemiş olan kur farkı, faiz, kredi komisyonu gibi giderlerin yer aldığı hesap grubudur. Bu hesap grubu içerisinde yer alan alt başlıklar ise şunlardır.

  • Kısa vadeli borçlanma giderleri

  • Uzun vadeli borçlanma giderleri

Olağan kâr veya zarar

Bu alanda işletmenin esas faaliyetleri sonucunda elde etmiş olduğu kâr ya da zarara diğer faaliyetlerden olağan elde edilen kâr ve gelirler eklenir. Daha sonrasında bu sonuçtan olağan gider ya da zararlar ile finansman giderleri çıkarılır.

Olağan dışı gelir ve kârlar

Bir işletmenin olağan faaliyetleri ile alakalı olmayan ve düzenli ya da sık sık ortaya çıkması beklenmeyen işlemler sebebi ile elde edilen gelirlerin yer aldığı alandır. Bu hesabın altında yer alan başlıklar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Önceki dönem gelir ve kârları

  • Diğer olağandışı gelir ve kârları

Olağan dışı gider ve zararlar

İşletmelerin esas faaliyet alanları dolayısıyla oluşmayan ve sık sık ya da düzenli bir şekilde oluşması beklenmeyen işlemler sebebi ile oluşan giderlerin yer aldığı alandır. Bu hesap altında yer alan alt başlıklar içerisinde ise şunlar yer almaktadır.

  • Çalışmayan kısım gider ve zararları

  • Önceki dönem gider ve zararları

  • Diğer olağan dışı gider ve zararlar

Dönem kârı veya zararı

İşletmenin daha öncesinde hesaplanmış olan olağan kâr veya zararından olağan dışı oluşan gelirinin ya da Kârının eklenmesinin ardından, olağan dışı zarar ya da giderinin çıkarılması ile elde edilen bir alandır. Eğer elde edilen sonuç pozitif ise işletme vergi öncesinde kâr elde etmiştir. Sonucun negatif olması halinde ise işletmenin vergi öncesi zarar ettiği anlaşılmaktadır.

Dönem kârı ve diğer yasal yükümlülükler karşılığı

İşletmelerin vergiler ve diğer yasal yükümlülüklerini yerine getirmelerinden dolayı devlete olan yükümlülüklerin ne kadar ödeme yapıldığının gösterildiği alandır.

Dönem net kârı

İşletmelerin ilgili dönem içerisinde yapmış oldukları kârdan yasal yükümlülükler sebebi ile ödenilen kısım çıkarılarak elde edilen alandır. Bu alan işletmenin ilgili dönem içerisinde elde ettiği net kârın anlaşıldığı alandır. Bu sebeple de yatırımcılar özellikle bu alanı dikkate almaktadır.

Diğer Gelirler

Diğer gelirler ise şirketin ana faaliyet alanı olmayan alanlardan elde edilen giderlerin yer aldığı bölümdür. Bu gelirler genellikle tek seferlik araba ya da mülk satışı gibi gelirler olmaktadır. Diğer gelirler içerisinde şirkete ait olan malların kiralanması gibi düzenli gelir getiren kalemler de yer almaktadır.

Net gelir

Bu alan brüt gelirlerin maliyetlerin düşüldükten sonra net gelirin ifade edildiği alandır. Bu alan eğer şirket belirtilen dönem içerisinde zarar ettiyse net

Gelir-Gider Tablosu Hazırlarken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Gelir gider tablosunu hazırlarken hassas davranılması hem işletmelerin hem de paydaşlarının önemli bilgiler elde etmesini sağlamaktadır. Bu sebeple de aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir.

  • Hazırlanan tablonun hem brüt hem de net gelirinin şeffaf bir şekilde yer alması gerekmektedir.

  • Gider kalemlerinin detaylı bir şekilde gösterilmesi gerekmektedir. Bunun yanında her bir kalemin işletme performansına etkisi analiz edilmektedir.

  • Bunun yanında gelirlerin de hangi kaynaklardan elde edildiğinin net bir şekilde gösterilmesi gerekmektedir. Bunun yanında her bir gelirin işletmeye olan katkısının da değerlendirilmesi gerekmektedir.

  • Geçmiş dönemlerdeki ve hedeflerin karşılaştırılması gerekmektedir.

  • Tablonun muhasebe standartlarına uygun bir şekilde hazırlanmasına dikkat edilmelidir.

  • Tablonun doğru bir şekilde yapılması ve verilerin tutarlı olduğundan emin olunması gerekmektedir.

Doğru ve Güncel Verilerin Kullanımı

Gelir gider tablosu işletmelerin faaliyetleri hakkında önemli bilgilerin elde edilmesini sağlamaktadır. Ancak bu bilgilerin sağlıklı olması için kullanılan bilgilerin her zaman güncel olmasına dikkat edilmesi gerekir. Bunun yanında kullanılan bilgilerin doğru bir şekilde girilmesine özen gösterilmesi gerekir. Bunun için de gerekli belgelerin titizlikle toplanması ve arşivlenmesine de özen gösterilmesi gerekmektedir.

Düzenli Olarak Güncellenmesi

İşletmelerin bilgileri süreç içerisinde değişiklik göstermektedir. Bu sebeple de tabloda yer alan bilgilerin düzenli ve gerektikçe güncellenmesi gerekmektedir.

Detaylı Kayıt Tutma

Gelir gider tablosunun doğru bir şekilde hazırlanabilmesi için muhasebe programı içerisinde kayıtların düzenli bir şekilde tutulması ilk dereceden önemlidir. Bu sayede tabloda yer alan bilgilerin her zaman güncel ve doğru bir şekilde hazırlanmasına olanak sağlamaktadır.

Gelir gider tablosu tipleri

Gelir gider tabloları rapor tipi ve hesap tipi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Hesap tipi gelir gider tabloları hazırlanırken genel olarak kabul gören muhasebe ilkelerine dayanarak hazırlanmaktadır. Bu tablolarda gelir ve giderler ayrıntılı bir şekilde gösterilmektedir. Diğer bir yandan rapor tablosu yönetimin raporlanması için kullanılan gelir gider tablolarıdır. Bu tablolar işletmelerin belirli bir dönemde elde edilen gelir ve giderlerin özetlenmesini sağlamaktadır.

Gelir gider tablosu analizi nasıl yapılır?

Gelir gider tablosunda öncelikli olarak gelir kalemleri incelenmektedir. Gelir kaynaklarının analiz edilmesi sayesinde işletmelerin ana kazanç kaynaklarının belirlenmesini ve işletmeye olan katkılarının belirlenmesini sağlamaktadır.

Harcamalar ise işletmelerin kar ya da zarar ettiğinin anlaşılabilmesi için anlaşılmasını sağlar. Bunun yanında harcamaların hangi kısmının değişken hangi kısmının ise sabit olduğunun anlaşılmasını da sağlamaktadır. Bu sayede işletmelerin mali yapısının değerlendirilmesi yapılabilir.